สำนักหลังเขาของผม (2)

สำนักที่ผมฝึกวิชามีสถาบันวิจัยกึ่งอิสระที่มีชื่อว่า PERI (Political Economy Research Institute) อยู่เคียงข้างด้วย

ที่ว่ากึ่งอิสระก็เพราะไม่ได้สังกัดอยู่ภายใต้การบริหารงานของมหาวิทยาลัย แต่ก็ไม่ได้แยกขาดออกไปเสียทีเดียว เพราะนักวิจัยส่วนใหญ่ก็คืออาจารย์เศรษฐศาสตร์ในสำนักของผมนั่นแหละ

สำนักนี้มีอาจารย์ที่ปรึกษาทั้งสองของผมเป็น co-director มุ่งเน้นการทำวิจัยในสามวาระวิจัยหลักคือ (1) แรงงานและค่าจ้างเพื่อชีวิต (2) การพัฒนา สิ่งแวดล้อม และสันติภาพ และ (3) โลกาภิวัตน์ และเศรษฐศาสตร์มหภาค

เมื่อก่อน เหล่านักวิจัยก็อัดกันอยู่ในตึกคณะเศรษฐศาสตร์ จนเมื่อซัมเมอร์ปี 2003 PERI ก็ย้ายเข้าบ้านใหม่เมื่อ Gordon Hall สร้างเสร็จ ผมเองก็ย้ายตามไปนั่งทำงานที่นั่นตั้งแต่บัดนั้น

ใครอยากเห็นหน้าตาที่สวยโฉบเฉี่ยวของ Gordon Hall ก็เข้าไปดูได้ที่

http://www.umass.edu/peri/aboutus/gordonhall.htm

ดูรูปตึกแล้ว ก็เที่ยวชมกิจกรรมของ PERI ต่อด้วยนะครับ มีลิงก์ให้ไปอ่าน working paper งานวิจัย และงานสัมมนาวิชาการต่างๆ ทั้งยังสามารถดาวโหลดเนื้อหาของหนังสือ 2 เล่ม เกี่ยวกับเศรษฐศาสตร์การเมืองระหว่างประเทศ ที่กำลังจะตีพิมพ์เป็นเล่มอีกไม่กี่เดือนนี้ได้ฟรีด้วย (เล่มหนึ่งมีบทความวิชาการที่ผมเขียนร่วมกับเพื่อนอีกสองคนด้วย)

เยี่ยมชมสักพัก ก็คงจะพอเข้าใจมุมมองต่อโลกของคนแถวๆนี้

สิ่งที่มีค่าที่สุดของ Gordon Hall ไม่ใช่ความเท่ของตึก แต่ผมประทับใจแผ่นเหล็กขนาดใหญ่แผ่นหนึ่ง ซึ่งติดอยู่ที่กำแพงห้องโถงชั้นล่างมากที่สุด (ดูจากรูป คือรูปที่สามด้านขวามือ จะเห็นแผ่นเหล็กติดกำแพงอยู่)

ทำไมผมถึงประทับใจแผ่นเหล็กแผ่นนั้น ?

แผ่นเหล็กแผ่นนั้นจารึกชื่อบุคคล 'ทุกคน' ที่เกี่ยวข้องในการสร้าง Gordon Hall ให้เป็นรูปเป็นร่างอย่างที่เห็น

'ทุกคน' จริงๆ ครับ

ถ้าเป็นที่เมืองไทย เราคงเห็นชื่อของผู้บริจาคเงินรายใหญ่ และชื่อผู้บริหารองค์กรในขณะนั้นอยู่ในแผ่นจารึกชื่อ แต่แผ่นจารึกชื่อใน Gordon Hall มีรายชื่อของทุกคน ไม่ว่าคนงานก่อสร้าง ช่างไม้ ช่างเหล็ก ช่างไฟ ช่างทาสี ฯลฯ ไปจนถึง คนออกแบบ วิศวกร ผู้บริหาร ฯลฯ อย่างเท่าเทียมกัน เรียงตามลำดับตัวอักษรของส่วนงาน ไม่ใช่ชื่อผู้บริหารตัวใหญ่โตและอยู่หน้าสุด ส่วนคนงานไว้ท้ายอะไรอย่างนี้

ในชีวิตของผม เพิ่งเคยเห็นการจารึกชื่อคนงานทุกคนอย่างเป็นทางการบนผนังตึกเป็นครั้งแรก ซึ่งก็คู่ควร เพราะคนเหล่านี้คือคนที่เหน็ดเหนื่อยที่สุด และออกแรงมากที่สุดในการก่อสร้าง ทั้งที่เป็นผู้ลงแรงใช้พลังแรงงานในกระบวนการผลิต แต่โดยมาก มักถูกมองเป็นเพียงปัจจัยการผลิตไร้ฝีมือราคาถูก

วันที่มีการทำพิธีเปิด Gordon Hall อย่างเป็นทางการ ผมก็นั่งอยู่ในพิธีที่เรียบง่ายแต่ทรงพลังนั้นด้วย

นอกจากเหล่าผู้บริหารมหาวิทยาลัย เหล่าอาจารย์ นักการเมืองท้องถิ่น แล้ว คนงานที่มีส่วนในการก่อสร้างตึกทุกคนในทุกส่วนงานยังได้รับเชิญเป็นแขกผู้มีเกียรติในวันนั้นด้วย

อาจารย์ผมที่เป็น co-director ขึ้นกล่าวขอบคุณเหล่าคนงานเป็นพิเศษ พร้อมบอกว่า ประตูที่นี่เปิดประตูต้อนรับพวกท่านเสมอ ชื่อของท่านได้ถูกจารึกไว้เป็นเกียรติคู่กับตึกแห่งนี้แล้ว ให้พาลูกหลานมาชื่นชม 'ผีมือ' ของท่านได้ทุกเมื่อ จงร่วมภูมิใจในผลผลิตที่สวยงามซึ่งท่านได้มีส่วนสร้างมันขึ้นด้วยมือของท่านเอง

สปิริตแห่งความเท่าเทียมและภราดรภาพเช่นว่า ทำให้ผมตกหลุมรักบรรยากาศในสำนักหลังเขาของผมอย่างยิ่ง

อย่างน้อยภายในก็รู้สึกอบอุ่น ท่ามกลางภายนอกที่เหน็บหนาว

สังคมเศรษฐกิจในอุคมคติอาจเกิดขึ้นได้ยาก แต่ 'ชุมชน' ในอุดมคติไม่ยากเกินฝัน

มาช่วยลงมือสร้างกันดีไหมครับ